Recensie – Noblesse Oblige

Boeiende mengeling van emotie en humor tegen een sprookjesachtig decor

De avond valt in Beetsterzwaag. Een mooie lenteavond is het, fris, helder en opgeluisterd door vogelgezang. Enkele honderden mensen hebben zich op straat verzameld, in afwachting van wat komen gaat. Dan, klokslag acht uur, beginnen er in de verte kerkklokken te luiden. Enkele momenten later klinken er paardenhoeven op de klinkers. Een zwarte lijkkoets, getrokken door twee imposante, diepzwarte Friese paarden, verschijnt in beeld en neemt het publiek mee, terug in de tijd. Terug naar 1880 om precies te zijn, het jaar waarin de toen twintigjarige freule Cornelia van Lynden stierf aan tuberculose.

Adel verplicht
Het is een indrukwekkend begin van Noblesse Oblige, de voorstelling die Iepenloftspul Opsterlân dit voorjaar brengt in de prachtige overtuin van Huize Lyndensteyn in Beetsterzwaag. De aanleiding voor het stuk, dat onder regie staat van Jan Smit (met assistentie van Elske Klooster), is het honderdjarig bestaan van de Corneliastichting – de voorloper van het huidige Revalidatie Friesland. Een bijzonder uitgangspunt, dat tot een even zo bijzonder thema heeft geleid: noblesse oblige. Adel verplicht. Dat is wat baron Van Lynden zijn dochter Cornelia voorhield: wie rijk is, moet anderen helpen. En dat deed Cornelia: ze trok zich het lot van zieke kinderen aan, totdat een tuberculosebesmetting haar fataal werd. Ter nagedachtenis aan haar ontstond de Corneliastichting.

Toen en nu
Dat was in 1915. Anno 2015, precies een eeuw later, is schrijver Bouke Oldenhof er uitermate goed in geslaagd om op soepele wijze een brug te slaan tussen toen en nu. Want ziekte en revalidatie is van alle tijden. Hoe ga je ermee om als jou iets overkomt? Wat verwacht je van je omgeving, en waar komen zíj eigenlijk voor te staan? Noblesse Oblige brengt korte flitsen uit het verleden – het leven van Cornelia – maar laat daarnaast treffend zien wat ziekte of een ongeluk ook nu aan kan richten in een mensenleven en hoe wezenlijk van belang revalidatie is. Het stuk richt zich onder meer op de jonge Amarins, die na een auto-ongeluk opnieuw moet leren lopen. Maar ook zien we Bertus, die zijn beide benen verliest na een ziekte. En Sylvia, die haar passie, haar carrière als zangeres, vaarwel moet zeggen als ze plotseling een beroerte krijgt.

Sprookjesachtig decor
Hun worsteling, en die van hun omgeving, is zichtbaar, hoorbaar en voelbaar voor het publiek. Confronterend ook, soms tot een stille traan aan toe. Met name spelers Lysbeth Riemersma (Sylvia) en Jan de Vries (Derk, die moet leren leven met de gevolgen van een beroerte) maken indruk met hun overtuigende spel. Maar Noblesse Oblige is meer dan alleen emotie: het is daarnaast een boeiende mengeling van humor, muziek en zang, en dat tegen een tot de verbeelding sprekend decor dat in een Efteling-sprookje niet zou misstaan. Tussen de bedrijven door huppelen er ook nog twee heuse Roodkapjes (én een wolf) over de planken, die het thema ‘anderen helpen’ op geheel eigen wijze benadrukken.

Aan Noblesse Oblige is maandenlang gewerkt door een grote groep mensen en dat proef je er iedere seconde van de tweeënhalf uur durende voorstelling aan af. Het is een stuk dat je gewoon moet meemaken als je ook maar enigszins affiniteit hebt met het leven.

Noblesse Oblige is nog te zien op:

woensdag 3 juni

vrijdag 5 juni

zaterdag 6 juni

woensdag 10 juni

vrijdag 12 juni

zaterdag 13 juni

www.iepenloft-opsterlan.nl