In het blog Opvoeden in de 21 eeuw las ik een reactie op mijn artikel over veiligheid in maandblad Wij Jonge Ouders. Het blog stelt, vrij vertaald, dat de tips in het artikel om een veilige woonomgeving te scheppen voor een ondernemende dreumes een mooi voorbeeld zijn van pedagogisch ‘overbemoeien’ met het kind en dat een kind de ruimte moet krijgen om zelf dingen te leren.

Ik geef hieronder graag een reactie op dit blog.

Natuurlijk is de essentie van opvoeden: grenzen stellen en er zijn voor je kind. Een kind de kans geven zelf te leren dat niet alles mag en kan. Maar de noodzaak van dreumes-proof omgeving voor heel jonge kinderen afdoen als pedagogische bemoeizucht gaat me te ver.

Zelfs de meest oplettende en grenzen stellende ouder kan niet voor 100 procent uitsluiten dat er in een onbewaakt ogenblik een ongelukje gebeurt met zijn of haar jonge kind. Mijn artikel spreekt over kinderen van rond een jaar, officieel baby’s nog. Mag je van hen al verwachten dat ze – door aan den lijve te ondervinden welke risico’s er zoal zijn in hun omgeving – zelf kunnen inschatten welke gevaren ze lopen? Natuurlijk niet. En daar helpt nog geen correcte opvoeder aan. Je eenjarige hangt al met z’n hoofd in de wc-pot voordat jij (juist even afgeleid door de telefoon) ‘nee, mag niet’ hebt geroepen. En vervolgens zit dat giftige wc-blokje in z’n kleine mondje voor je er erg in hebt.

Had ‘m nou toch maar uit de pot gehaald (het blokje). Als je kind ouder wordt, leert hij door jouw consequente, opvoedkundige ‘nee’, in combinatie met zijn eigen, ontwikkelende leervermogen, dat hij geen wc-blokjes voor de lunch mag nuttigen, óók als jij niet kijkt. Dan kan je ‘m (het blokje) wellicht weer veilig terughangen.
Maar een kruipende en onderzoekende baby moet je beschermen tegen gevaar, met het oog op de (uiteraard zeldzame) momenten dat jij even niet oplet. Dat is het doel van de veiligheidsadviezen in m’n artikel. Niet meer en niet minder. Niks schuldgevoelens wegnemen of aanwakkeren. Niks leren. Gewoon beschermen.

Even wat recente cijfers? Elk jaar komen 23.000 baby’s, dreumesen en peuters op de eerste hulp met verwondingen die ze in of rond huis hebben opgelopen. 3700 van hen zijn zo ernstig verwond dat ze in het ziekenhuis moeten worden opgenomen. 18 kinderen tussen de nul en vier jaar overlijden ten gevolge van deze verwondingen. Me dunkt dat ieder geval er één te veel is.

Zijn die getallen gewoon stennismakerij? Nee, ze zijn de realiteit. Het aantal ongevallen met ernstige verwondingen is in Nederland tussen 2006 en 2012 met 48 procent gestegen. De toename is vooral terug te voeren op gebrek aan kennis bij de doelgroep van mijn artikel: jonge ouders. Kennis over risico’s in en om het huis, die ze – achteraf gezien – waarschijnlijk graag gehad hadden willen hebben.

Het kan nou eenmaal gebeuren dat je toevallig even afgeleid bent en je elf maanden oude baby z’n vinger pijnlijk beklemt tussen de deur. Ook dat is de realiteit. Maar moet je dat laten gebeuren, onder het motto: ‘het kind is lerende’? Zo lang een kind nog niet in staat is om het verband tussen oorzaak en gevolg te zien, zijn simpele veiligheidsmaatregelen in mijn opinie beter dan ‘leren door ervaren’. Better safe than sorry. Of, in je moerstaal: voorkomen is beter dan genezen.